Perspektywa geologiczna
Dostępność surowców mineralnych w przyszłości jest zwykle oparta na pojęciach rezerw i zasobów. Rezerwy są to złoża, które zostały odkryte, oszacowane i ocenione jako ekonomicznie rentowne. Zasoby są znacznie większe i obejmują rezerwy, złoża odkryte, które są potencjalnie rentowne oraz złoża nieodkryte, przewidywane na podstawie wstępnego rozpoznania geologicznego.
Według najnowszego opracowania Służby Geologicznej Stanów Zjednoczonych (USGS), rezerwy miedzi sięgają 690 mln ton, a zasoby miedzi są obecnie szacowane na 3 500 mln ton (USGS, 2014). Opracowanie to nie uwzględnia ogromnych zasobów miedzi zawartych w konkrecjach głębokomorskich oraz w masywnych podmorskich złożach siarczkowych. Obecne i przyszłe możliwości poszukiwań doprowadzą do zwiększenia zarówno rezerw jak i znanych zasobów; spośród około 1 000 przedsięwzięć związanych z miedzią i ukierunkowanych na przyszłe poszukiwania, blisko 100 jest w trakcie realizacji (Intierra, 2011).
Należy również zauważyć, że miedź jest w naturalny sposób obecna w skorupie ziemskiej w stężeniu około 67 ppm. Stąd całkowita ilość miedzi w złożach znajdujących się na głębokości do 3,3 km jest szacowana na 300 000 mln ton (Kesler, 2008).
Rys. 1. Światowe rezerwy i zasoby miedzi w mln ton (USGS, Kesler).
Rezerwy w odniesieniu do produkcji
Od roku 2000 wydobyto 210 mln ton miedzi. Jednakże w tym samym czasie znane rezerwy wzrosły do 350 mln ton. W wyniku tego stosunek rezerw do produkcji wzrósł o 50% z 26 do 39. Według danych USGS rezerwy miedzi zawsze były wystarczające na 40 lat, a zasoby na ponad 200 lat. To odzwierciedla ramy czasowe, postęp technologiczny i rozwijającą się ekonomię górnictwa.
Rys. 2. Historyczne rezerwy miedzi wobec rocznej produkcji w mln ton (USGS, 2014).
Wykorzystanie miedzi
Na podstawie modelu światowych zapasów i przepływów, opracowanego ostatnio przez Instytut Fraunhofera, szacuje się, że około dwie trzecie z 550 mln ton miedzi wyprodukowanej od roku 1900 jest nadal wykorzystywane w sposób produktywny (Glöser, 2013).
Około 70% jest wykorzystywanych w zastosowaniach elektrycznych, a 30% w zastosowaniach nieelektrycznych.
Około 55% jest wykorzystywanych w budownictwie, 15% w infrastrukturze, 10% w przemyśle, 10% w transporcie i 10% w produkcji urządzeń.
Rys. 3. Wykorzystanie miedzi (globalne zapasy) (Glóser, 2013).
Inwestowanie w jutro: innowacje w górnictwie i recyclingu
Technologia ma do odegrania kluczową rolę wobec wielu wyzwań, jakie stają przed produkcją nowej miedzi. Innowacje wprowadzane przez przemysł miedziowy spowodują:
- zwiększenie współczynnika powodzenia w poszukiwaniach złóż na dużej głębokości i w innych trudnych obszarach;
- stworzenie bardziej bezpiecznych warunków działania w ekstremalnych środowiskach;
- obniżenie zużycia energii i wody;
- zwiększenie współczynnika odzysku w procesie mielenia, co pozwoli producentom na wykorzystywanie bardziej złożonych rud.
Te i inne, dotąd jeszcze nieznane, innowacje spowodują, że produkcja z nowych kopalni będzie nadal zapewniać niezbędne dostawy miedzi.
Ponadto, istotną rolę w dostępności miedzi odgrywa jej recykling. Dzisiejsza miedź pierwotna jest jutrzejszym materiałem z recyklingu, czyli miedzią wtórną. Obecnie ponad 9 mln ton miedzi rocznie pochodzi z recyklingu „starego” złomu (miedź zawarta w produktach wycofanych po zakończeniu eksploatacji) i „nowego” złomu (złom powstający w procesach wytwarzania miedzi i w produkcji wyrobów). Oznacza to, że około 35% rocznego zużycia miedzi pochodzi z recyklingu.
W odróżnieniu od innych towarów takich, jak energia czy żywność, miedź nie jest „konsumowana”. Miedź jest jednym z nielicznych surowców, które mogą być wielokrotnie przetwarzane bez utraty swoich właściwości i parametrów jakościowych, a główne zainteresowane strony takie, jak czynniki kształtujące politykę, przedsiębiorstwa trudniące się zbieraniem złomu, producenci miedzi i zakłady recyklingu, będą się starały zapewnić, żeby wczorajszy metal był poddawany recyklingowi i powtórnie wykorzystywany. Chociaż będzie to krok w kierunku stopniowego osiągnięcia bardziej zrównoważonej gospodarki to pętla nigdy nie zostanie całkowicie domknięta z dwóch powodów. Po pierwsze, popyt będzie nadal wzrastał ze względu na wzrost populacji, innowacje produktów i rozwój gospodarczy. Po wtóre, w większości zastosowań miedź pozostaje w użyciu przez dziesięciolecia.
W konsekwencji, zaspokojenie przyszłego zapotrzebowania na metale będzie nadal wymagało łączenia pierwotnych surowców pochodzących z kopalń i materiałów z recyklingu, podczas gdy polityka innowacyjna i technologia powinny w dalszym ciągu przyczyniać się do poprawy wydajności recyklingu i efektywnego gospodarowania zasobami.
Wnioski
Miedź jest najstarszym metalem ludzkości, którego użycie datuje się od ponad 10 tysięcy lat i nadal odgrywa zasadniczą rolę w zagadnieniach istotnych dla społeczeństwa. Także przez jej udział w naszej diecie i wpływ na zdrowie. Miedź ma również kluczowe znaczenie dla zapewnienia dostępu do energii w krajach rozwijających się, umożliwiając poprawę efektywności energetycznej i rozwój odnawialnych źródeł energii, a przez to znaczącą redukcję emisji CO2.
W oparciu o aktualny stan wiedzy na temat geologicznej dostępności zasobów oraz ciągłe innowacje w przemyśle, można zasadnie uważać, że miedź pozostanie istotną i pozytywną przyczyną dobrostanu społeczeństwa w przyszłości.
Bibliografia
Glöser, Simon; Soulier, Marcel; Tercero Espinoza, Luis A. (2013):
Dynamic analysis of global copper flows. Global stocks, postconsumer material flows, recycling indicators & uncertainty evaluation.
Environ. Sci. Technol., 2013, 47 (12), pp 6564–6572 DOI: 10.1021/ es400069b. http://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/ es400069b
Copper statistics and information (USGS, 2014) http://minerals. usgs.gov/minerals/pubs/commodity/copper/
http://pubs.usgs.gov/fs/2014/3004/pdf/fs2014-3004.pdf
Kesler, S.E. and B. Wilkinson. Earth’s copper resources estimated from tectonic diffusion of porphyry copper deposits. Geology 36 (3): 255-258 (2008)
Tilton, J. and G. Lagos. Assessing the long-run availability of copper. Resources Policy 32: 19-23 (2007)
World Copper Factbook (ICSG, 2013)
http://www.icsg.org/index.php/component/jdownloads/finish/170/1188
Zrzeczenie się odpowiedzialności
Niniejszy dokument został opracowany na podstawie publicznie dostępnych informacji w celu dostarczenia wiedzy na temat dostępności miedzi w długoterminowej perspektywie. Jego celem jest dostarczenie czytelnikowi informacji umożliwiających podejmowanie niezależnych decyzji biznesowych. Dokument zawiera stwierdzenia w dotyczące przyszłości, oparte na obecnie dostępnych danych. Stwierdzenia te nie stanowią gwarancji i są związane z ryzykiem, niepewnościami i innymi czynnikami.
