Odpowiada Alejandro Morell (Creara)
System zarządzania energią zapewnia procedury i systemy niezbędne do uwzględniania czynników energetycznych i zastosowania zarządzania energią w codziennej działalności, jako część strategii organizacyjnej, której celem jest poprawa efektywności energetycznej.
Wymagania dla systemów zarządzania energią określa międzynarodowa norma ISO 50001. Norma ta może być wdrażana niezależnie od rodzaju wykorzystywanej energii. Wymagania ISO 50001 są stosowane do ustanowienia i wdrożenia systemu ciągłego doskonalenia zarządzania energią i osiągnięcia poprawy efektywności energetycznej, określanego, jako Plan-Do-Check-Act (Zaplanuj-Wykonaj-Sprawdź-Działaj) lub cykl Deminga.
Opierając się na wspólnych elementach norm ISO dotyczących systemów zarządzania, ISO 50001 reprezentuje wysoki poziom kompatybilności z normami: ISO 9001 – Systemy zarządzania jakością i ISO 14001 – Systemy zarządzania środowiskowego.
Posiadanie wdrożonego systemu zarządzania energią nie jest koniecznym wymogiem dla skutecznej realizacji projektu w ramach kontraktu o efekt energetyczny, ale może być użyteczne w wielu zadaniach, szczególnie związanych z eksploatacją i pomiarami.
Dlaczego warto wdrożyć system zarządzania energią?
Zarządzanie energią ma kluczowe znaczenia dla kontrolowania i obniżenia zużycia energii w każdej organizacji. W ramach tego systemu można wyróżnić cztery kroki zapewniające właściwe zarządzanie energią.
Identyfikacja i ocena użytkowania i zużycia energii: pierwszym krokiem jest identyfikacja i oszacowanie obecnego użytkowania i zużycia energii w różnych obszarach organizacji. Główne starania mające na celu poprawę efektywności energetycznej należy skierować na obszary o dużym zużyciu energii.
Identyfikacja i określenie priorytetów możliwych oszczędności: innym ważnym aspektem jest zidentyfikowanie tych środków służących oszczędzaniu energii, których wdrożenie może być pomocne w poprawie efektywności energetycznej organizacji. Po ich zidentyfikowaniu, można tym środkom przypisać priorytety przez porównanie zmiennych ekonomicznych takich, jak nakłady początkowe lub okres zwrotu nakładów.
Tego rodzaju możliwości oszczędności energii posłużą również do ustalenia celów i planów działania. Cele, zadania i plany działania stanowią razem główną siłę napędową ustawicznego ulepszania efektywności energetycznej organizacji.
Określenie energii bazowej: energia bazowa jest punktem odniesienia dla wyznaczenia efektywności energetycznej. Energię bazową definiuje się na podstawie danych energetycznych i organizacyjnych uzyskanych z początkowego przeglądu energetycznego. Energia bazowa ułatwia porównanie aktualnej efektywności energetycznej organizacji ze stanem sprzed uruchomienia systemu zarządzania energią.
Śledzenie systemu: zarządzanie energią nie jest możliwe bez śledzenia zużycia energii. Określenie efektywności energetycznej rozpoczyna się, zatem od monitorowania i mierzenia kluczowych charakterystyk związanych ze sposobem użytkowania i zużyciem energii w organizacji. Dane z przeszłości i obecne oraz oszacowania przyszłego zużycia są analizowane w celu ustalenia czy organizacja osiąga swoje bieżące cele energetyczne oraz ustanowienia celów i programów energetycznych na przyszłość.
Monitorowanie, mierzenie i analizowanie kluczowych charakterystyk wymagają planu pomiarów energii. Plan taki powinien określać właściwe działania w zakresie monitorowania i pomiarów. Znaczące odchylenia stwierdzone na drodze monitorowania i pomiarów muszą zostać zbadane, a stosowne działania podjęte.
Monitorowanie zużycia energii umożliwia dostrzeżenie struktury strat energii i zrozumienie całościowego działania zakładu pod względem energetycznym.
Podsumowując, system zarządzania energią wyposaża organizację w strukturę, która ułatwia wykonanie wszystkich podanych wyżej zaleceń i zapewnia ciągłą poprawę efektywności energetycznej poprzez wdrażanie celów energetycznych ukierunkowanych na obniżenie zużycia energii i mierzenie wyników.
Ponadto, w wielu przypadkach, firmy energetyczne typu ESCO mogą włączać wdrożenie systemu zarządzania energią do kontraktu o efekt energetyczny, jako rozszerzenie swojej specyfikacji ofertowej, zwiększając w ten sposób jej konkurencyjność.