Budowa linii przesyłowych
Linie przesyłowe wykorzystują przewody napowietrzne lub kable podziemne. Kable zawierają żyły wielodrutowe: aluminiowe lub miedziane, oraz materiał izolacyjny – zwykle różnego rodzaju tworzywa sztuczne. W przypadku linii napowietrznych przewody nie wymagają izolacji, natomiast przewody wielodrutowe aluminiowe zawierają rdzeń stalowy, który zapewnia wymaganą wytrzymałość.
Opłacalność recyklingu linii przesyłowych
Sposób postępowania z przewodami i kablami przesyłowymi wycofanymi po zakończeniu okresu eksploatacji zależy od rodzaju technologii.
W przypadku przewodów napowietrznych materiały są poddane recyklingowi, ponieważ są one łatwe do zidentyfikowania a łatwość ich demontażu i separacji czynią ten proces opłacalnym. W wyniku recyklingu aluminium, zwykle przetopu, uzyskuje się aluminium wtórne, a stal jest używana do produkcji stali wtórnej, zwykle w piecach elektrycznych.
W przypadku kabli podziemnych sytuacja nie jest tak prosta i łatwa. Recykling kabli miedzianych jest zwykle ekonomicznie opłacalny. W przypadku kabli aluminiowych opłacalność odzysku zależy od ilości materiału i wkładu pracy potrzebnego do pozyskania złomu, np. głębokości ułożenia, długości i szerokości wykopu, przerw logistycznych związanych z wykopywaniem i wielu innych czynników. Tak, więc w wielu przypadkach, kable aluminiowe mogą po zakończeniu eksploatacji być pozostawione pod ziemią, a materiał utracony.
Jeżeli materiał żył kabla nie jest znany, kable mogą być pozyskiwane ze względu na potencjalny interes ekonomiczny, nawet w braku pewności czy są to kable miedziane, których pozyskanie jest w każdym przypadku ekonomicznie uzasadnione.
Wartość miedzi motywuje do recyklingu
Przy wycofywaniu z eksploatacji uwzględniane są cztery różne aspekty, mające wpływ na recykling:
- identyfikacja wartości,
- wskaźnik poziomu zbierania,
- separacja,
- uzysk metalu w procesie recyklingu.
Określenie wartości i wskaźnika poziomu zbierania w odniesieniu do kabli podziemnych wycofanych z eksploatacji czasami nie jest oczywiste: sprawdzenie wzrokowe nie jest łatwe, a ze względu na upływ czasu od chwili instalacji nie ma już możliwości prześledzenia czy materiałem jest miedź czy aluminium.
W tym znaczeniu miedź jest czynnikiem napędzającym recykling kabli podziemnych, ponieważ jej wartość motywuje do pozyskiwania złomu, nawet w braku pełnego rozeznania kosztów i nakładu pracy związanych z wydobyciem kabla. Oczywiście, jeżeli kable zostaną już wykopane, zostaną poddane recyklingowi w obydwu przypadkach.
Nawet w przypadkach, w których przedsięwzięcie takie nie jest z ekonomicznego punktu widzenia opłacalne (np., jeżeli kable są aluminiowe), recykling tych metali jest korzystny z punktu widzenia środowiskowego. Ma to szczególne znaczenie, ponieważ w obydwu przypadkach zarówno miedź jak i aluminium mogą zastąpić surowce pierwotne, co pozwala uniknąć obciążenia związanego z ich wydobyciem.
W przypadku miedzi może ona być nawet użyta w tych samych zastosowaniach (do wyrobu kabli), ponieważ jest oczyszczana do postaci miedzi elektrolitycznej o czystości 99,999% – całkowicie zamknięty obieg materiału.
Natomiast aluminium prawdopodobnie nie będzie wykorzystane do produkcji kabli z powodu braku dokładnej specyfikacji składu stopu. Może być jednak użyte do innych celów, a nawet zastąpić aluminium pierwotne w zastosowaniach, w których skład stopu nie ma wpływu na wymagane właściwości.
Recykling miedzi jest korzystny dla środowiska i portfela
Miedź jest czynnikiem napędzającym recykling kabli podziemnych, ponieważ jej wartość motywuje do pozyskiwania złomu także z kabli podziemnych. Nawet jeżeli jednoznaczna identyfikacja nie jest możliwa, a istnieje tylko domniemanie, że materiałem kabla jest miedź, potencjalna korzyść z wartości materiału kabla motywuje jego wykopanie.
Niezależnie od niepewności wyniku ekonomicznego, zamknięcie obiegu jest w każdym przypadku (aluminium lub miedzi) korzystne ze środowiskowego punktu widzenia. Działanie w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym umożliwia oszczędność surowców pierwotnych i zmniejsza oddziaływanie na środowisko.
Ponadto recykling metali ma korzystny wpływ na pokonywanie problemów związanych z dostawami materiałów, jak złagodzenie uzależnienia od krajów będących dostawcami metali, niestabilność cen metali, cła importowe, logistyka, ubezpieczenia i dostawa na czas.
Literatura
- Copper or Aluminium cable conductors, broadly compared in a life cycle perspective. BOONE, BAL (DNV GL) KACKER (PE- International); 2015