Wartość miedzi zawartej w produktach po zakończeniu ich eksploatacji uzasadnia ekonomiczną opłacalność łańcucha dostaw w sektorze recyklingu.
Recykling miedzi nie tylko umożliwia oszczędność cennych zasobów naturalnych, ale także wymaga do 90% mniej energii niż otrzymywanie metalu z rudy. Złom miedzi powstający w procesie produkcji jest wysokiej czystości (zwykle większej niż 99,5%), jest łatwy do pozyskania i może być bezpośrednio przetapiany, jest zatem w pełni przetwarzalny. Natomiast zbiórka, segregacja i wstępne przetwarzanie miedzi pochodzącej z produktów wycofanych po zakończeniu cyklu życia wymaga znacznie większego wysiłku i większych kosztów zanim złom zostanie dostarczony do huty. Wartość miedzi, jak również zawartych w niej pierwiastków śladowych możliwych do odzyskania w procesie recyklingu miedzi (jak platyna, pallad, złoto, srebro, arsen, selen, tellur, nikiel, kobalt, cyna, cynk itp.) uzasadnia ekonomiczną opłacalność łańcucha dostaw w tym procesie.
Złom powstały po wycofaniu z eksploatacji pochodzi w zasadzie z systemów elektroenergetycznych lub przemysłu energetycznego (kable, transformatory, maszyny elektryczne, aparatura rozdzielcza), sektora budowlanego (druty, rury, elementy dekoracyjne), transportu (np. przewody trakcyjne, wiązki przewodów z instalacji samochodowych), sprzętu gospodarstwa domowego i urządzeń elektronicznych. Zawartość miedzi w tych produktach jest bardzo różna – od kilku procent do 99,5%. Podobnie nakład pracy włożony w zbiórkę przez firmy handlujące złomem, który jest niski dla źródeł o dużym tonażu, jak wyburzanie starych budynków i znacznie większy w przypadku małych, rozproszonych produktów, jak np. odzyskiwanie telefonów komórkowych z odpadów komunalnych. Złom zawierający miedź jest następnie sortowany mechanicznie lub ręcznie w zależności od rodzaju i sprzedawany zakładom wstępnej obróbki. Zakupy i sprzedaż przez firmy handlujące złomem odbywają się po cenach powiązanych z bieżącymi cenami na Londyńskiej Giełdzie Metali (LME) i zależą od zawartości miedzi. Marże osiągane w tym procesie są adekwatne do pokrycia wkładu pracy w zbiórkę najmniejszych produktów, zapewniając wysoki wskaźnik poziomu zbierania.
Wstępna obróbka obejmuje demontaż zawierającego miedź złomu z większych zespołów, oddzielenie go od innych materiałów, jak np. izolacja, a następnie sortowanie i klasyfikację według zawartości miedzi, pakietowanie, prasowanie itp., i jest wykonywane przez połączenie procesów ręcznych, mechanicznych, chemicznych oraz pirometalurgicznych i hydrometalurgicznych.
Po wstępnej obróbce złom miedzi jest dostarczany do zakładów wtórnego przetopu i rafinacji i służy do produkcji metalu do wtórnego wykorzystania. Na wyniki ekonomiczne na tym etapie wpływ mają, oprócz wartości samej miedzi, wysoka wartość metali, będących produktem ubocznym w produkcji miedzi.
Wartość miedzi wspiera zatem ekonomiczną opłacalność sektora recyklingu i umożliwia powtórne wykorzystanie miedzi pochodzącej z małych i rozproszonych produktów zawierających miedź.
Literatura
- The Value Chain of Copper – from Mining to Application. European Copper Institute, 2014 http://www.leonardo-academy.org/course/details.php?id=269
- Recycling von Kupferwerkstoffen, Deutsches Kupferinstitut