Zgodnie ze swoim zobowiązaniem do składania co roku sprawozdania na temat stanu unii energetycznej, Komisja Europejska opublikowała w środę 1 lutego 2017 r. swój drugi raport na ten temat. W opracowaniu tym przedstawiono postępy poczynione od czasu opublikowania w listopadzie 2015 r. pierwszego sprawozdania na temat stanu unii energetycznej.
W ocenie KE od czasu opublikowania pierwszego sprawozdania na temat stanu unii energetycznej kilka tendencji w procesie przechodzenia UE na gospodarkę niskoemisyjną utrzymało się, a nawet wzmocniło. Komisja zapowiada jednocześnie, że przeprowadzi pogłębione analizy polityk państw członkowskich, wykorzystując nowy cykl wizyt poświęconych unii energetycznej, które będą odbywać się przez cały 2017 r.
– Unia energetyczna obejmuje nie tylko kwestie energii i klimatu. Jej celem jest gruntowna modernizacja całej gospodarki europejskiej oraz przekształcenie jej w gospodarkę niskoemisyjną i efektywną pod względem zużycia energii i zasobów, z poszanowaniem zasad sprawiedliwości społecznej. Powinniśmy również położyć nacisk na rozwój zewnętrznego wymiaru unii energetycznej w celu umocnienia czołowej roli UE na świecie – komentuje Maroš Šefčovič, wiceprzewodniczący KE odpowiedzialny za unię energetyczną.
– Teraz, kiedy przedłożono już znaczną część stosownych wniosków legislacyjnych, rok 2017 powinien być rokiem ich wdrażania. Z tym przesłaniem odwiedzę państwa członkowskie w ramach nowego cyklu wizyt poświęconych unii energetycznej, który rozpocznę 3 lutego – zapowiada Šefčovič
Jak wynika ze sprawozdania, UE osiągnęła ona już swój cel na 2020 r. w zakresie końcowego zużycia energii. Podobnie w odniesieniu do emisji gazów cieplarnianych. W 2015 r. poziom emisji gazów cieplarnianych był o 22 proc. niższy od poziomu z 1990 r. UE skutecznie realizuje swoje cele również w sektorze odnawialnych źródeł energii, które – na podstawie danych z 2014 r. – osiągnęły 16 proc. udział w końcowym zużyciu energii brutto w UE. W UE utrzymuje się także inna istotna tendencja, mianowicie skuteczne eliminowanie sprzężenia wzrostu gospodarczego ze wzrostem emisji gazów cieplarnianych. W latach 1990–2015 łączny produkt krajowy brutto UE (PKB) wzrósł o 50 proc., zaś całkowity poziom emisji zmniejszył się o 22 proc.
– Europa jest na dobrej drodze do osiągnięcia swoich celów na 2020 r. w zakresie klimatu i energii. Mimo obecnej niestabilności geopolitycznej Europa nie przerywa prac nad przechodzeniem na czystą energię. To jedyna droga. A fakty mówią same za siebie: energia ze źródeł odnawialnych jest obecnie konkurencyjna pod względem kosztów i często tańsza od paliw kopalnych, przy jej wytwarzaniu i dystrybucji pracuje w Europie ponad milion osób, sektor energii odnawialnej przyciąga więcej inwestycji niż wiele innych sektorów, a wykorzystanie tej energii umożliwiło nam zmniejszenie wydatków na import paliw kopalnych o 16 mld euro – skomentował Miguel Arias Cañete, komisarz do spraw polityki klimatycznej i energetycznej.
Jednocześnie w raporcie KE zwrócono uwagę, że kilka krajów Unii może mieć problemy ze spełnieniem wymogów dotyczących udziału energii z OZE. Wśród nich wymieniana jest między innymi Polska, a także Francja, Holandia, Wielka Brytania i Luksemburg.
W sprawozdaniu znalazły się również informacje na temat poziomu zależności zależność krajów Unii od importu paliw. Jak wynika ze sprawozdania swoją sytuacje w tym zakresie poprawiło 22 kraje UE. Wśród państw, którym się to nie udało wymieniane są Polska, Dania, Wielka Brytania i Litwa. W przypadku Polski zależność od importu surowców energetycznych zwiększyła się o 11,4 proc.
Polska jest też w grupie 11 państw, które nie osiągnęły celu, jeśli chodzi o połączenia energetyczne. Dzięki połączeniu z Litwą – LitPol – możliwości wymiany osiągnęły u nas poziom 4 proc. produkcji, ale to wciąż daleko do wyznaczonego na 2020 rok celu – 10 proc.
W raporcie KE mowa jest również o skali ubóstwa energetycznego, mierzonego m.in udziałem gospodarstw domowych, które nie są w stanie wystarczająco się ogrzać w zimne miesiące. W Polsce wskaźnik ten spadł aż o 33 proc. Natomiast w Grecji wzrósł o 22 proc.
