Forum Energii przeanalizowało, jak integracja rynku energii, jeden z priorytetów Unii Europejskiej, wpłynie na ceny hurtowe energii elektrycznej w Polsce. W zależności od opcji integracji cena hurtowa energii elektrycznej może spaść w Polsce maksymalnie do 5 procent .
Analizę „Opcje integracji polskiego rynku energii w ramach Unii Europejskiej” na zlecenie Forum Energii przygotowała węgierska energetyczna firma doradcza REKK oraz Warszawski Instytut Studiów Ekonomicznych i Europejskich – WiseEuropa. Jej celem było lepsze zrozumienie konsekwencji integracji rynków oraz przedstawienie wpływu na polskich konsumentów i producentów energii w regionie Europy Wschodniej i centralnej.
– Integracja rynków energii elektrycznej stała się jednym z bardziej kontrowersyjnych tematów Unii Energetycznej w Polsce. Na poziomie europejskim istnieje znacząca nadpodaż mocy – łączenie rynków energii elektrycznej będzie ograniczać koszty systemu energetycznego, obniżać ceny energii i wspierać bezpieczeństwo dostaw – mówi Dr Joanna Maćkowiak Pandera z Forum Energii.
W ocenie autorów analizy wpływ integracji rynków energii na tzw. dobrobyt społeczny będzie pozytywny, ponieważ korzyści dla konsumentów oraz dodatkowe dochody operatora systemu przesyłowego przewyższą umiarkowane straty producentów.
– Z naszych analiz wynika, że na łączeniu rynków energii zyskuje przemysł i ogólnie konsumenci w Polsce. Jednak dla wytwórców oznacza to większą konkurencję. Jednym z największych wyzwań dla decydentów jest ważenie i godzenie interesów wytwórców i konsumentów energii w Polsce. Zwłaszcza, że ceny energii wpływają na całą gospodarkę i rozwój w kolejnych latach oraz mają przełożenie na konkurencyjność – komentuje Maćkowiak Pandera.
Autorzy opracowania podkreślają również, że im wyższa będzie cena uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2), tym wyższe będą korzyść netto wynikająca z integracji. Zależnie od cen CO2, integracja w różnych wariantach prowadzi do zmniejszenia rocznych krajowych wydatków na uprawnienia do emisji w ramach systemu ETS o 340-660 milionów euro w 2030 roku.
Jednocześnie zaznaczają oni , że potencjalne straty wytwórców energii będą mogły zostać zmniejszone poprzez wprowadzenie mechanizmów kompensujących pochodzących z wypracowanej nadwyżki.
– Długoterminowy wpływ obecnych planów integracji jest zróżnicowany geograficznie. Inwestowanie w połączenia międzysystemowe na granicy polsko-niemieckiej prowadzi do spadku ceny energii w Polsce niezależnie od kształtu naszego miksu energetycznego. Służy to konsumentom, zmuszając producentów do większego wysiłku modernizacyjnego. Jednak potencjał tych połączeń jest na razie ograniczony ze względu na niekontrolowane przepływy z Niemiec. Sytuacja ta zmieni się dzięki inwestycjom w tzw. przesuwniki fazowe oraz zmianom organizacyjnym związanym z rozdzieleniem niemiecko-austriackiego obszaru cenowego – mówi Dr Maciej Bukowski jeden z autorów analizy.
– Konsumenci mogą się cieszyć ale producenci muszą brać to pod uwagę w planach inwestycyjnych. Większa integracja z państwami bałtyckimi najprawdopodobniej zmniejszy dochody polskiego operatora sieci z udostępniania transgranicznych zdolności przesyłowych. Integracja ta jest jednak korzystna z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego i dywersyfikacji dostaw – dodaje Dr Bukowski.
Według szacunków zawartych w analizie pełne wdrożenie obecnych planów w zakresie łączenia rynków, czyli budowa dodatkowego połączenia z Litwą oraz trzeciego interkonektora z Niemcami oraz rozbudowa połączeń międzysystemowych spowoduje wzrost importu energii netto do ok. 15 proc. krajowego popytu do roku 2030 (30 TWh).
Natomiast w przypadku zaniechania inwestycji w nowe połączenia międzysystemowe po zakończeniu budowy przesuwników fazowych na obecnie funkcjonujących połączeniach transgranicznych przełoży się na 7 proc. udziału importu w rynku krajowym w roku 2030 (13 TWh)
Szacunki autorów raportu wskazują, że wpływ dalszej integracji rynkowej na ceny hurtowe energii będzie umiarkowany, powodując ich spadek o nie więcej niż 5 proc. prognozowanej ceny hurtowej (około2 euro za MWh).
