Idea wykorzystania prądu rzek do transportu, napędzania młynów i wytwarzania energii elektrycznej towarzyszy ludzkości od wieków. W przeciwieństwie do wiatraków, energia mechaniczna rzek była już wcześniej postrzegana jako niezawodna energia, co w obecnej transformacji energetycznej jest bardzo pożądane. Podczas gdy wiatr jest zmienny i nie zapewnia ciągłej generacji energii, a energia słoneczna waha się w zależności od pory dnia, zachmurzenia i pory roku, rzeki płyną stale i rzadko ich poziom wody spada na tyle drastycznie, że mogą całkowicie wyschnąć jako źródło energii.
W przeszłości powszechne było stosowanie ”statków młynowych”, które mocno zakotwiczone wykorzystywały prąd rzeki w celu napędzania mechanizmów do mielenia ziaren zbóż. Wraz z rozwojem sieci elektrycznej i tanią energią z węgla, które nastąpiło około roku 1900, wykorzystanie ”statków młynowych” praktycznie zniknęło, również ze względu na ich przeszkodę w żegludze. Jednak prąd rzeki nadal niesie ze sobą duży potencjał energii mechanicznej, gdzie przykładowo dla rzeki Łaby płynącej przez Magdeburg przy średnim poziomie wody, prędkość jej przepływu to około 1,7 metra na sekundę. Dlatego też powstała idea budowy pływającej elektrowni wodnej, której turbiny napędzane prądem rzeki generują energię elektryczną. Pływająca elektrownia wodna jest modułowo zaprojektowanym rozwiązaniem technicznym i produktem do którego głównych elementów należą: pływająca platforma, turbiny, generator, transformator i system sterujący. Jednym z takich prototypów jest VECTOR, który został zaprojektowany i zbudowany we współpracy pomiędzy Instytutem Fraunhofera IFF w Magdeburgu i firmą Sibau Genthin GmbH. Elektrownia ta jest używana na Łabie w Magdeburgu i kanale Łaba-Hawela w Genthin do testowania różnego rodzaju turbin i wszelkich urządzeń peryferyjnych w celu dalszego rozwijania i optymalizacji pływającej elektrowni wodnej. Na podstawie zmierzonych danych zostały stworzone modele matematyczne, dzięki którym są badane różne kształty i materiały łopat turbiny, jak również konwersja energii przepływu w energię elektryczną. Na przykład, stosowane są bardzo lekkie wzmocnione włóknem pianki śrub aluminiowych. Prąd rzeki o prędkości przepływu powyżej 1,5 metrów na sekundę wystarczy do generacji od 1 do 4 kW z niewielkiej turbiny o średnicy około 80 cm. W zależności od konstrukcji, kilka systemów w połączeniu może dostarczyć ponad 30 kW mocy nawet w ciasnej przestrzeni.
Wzrost sprawności nowo opracowanych kół wodnych i turbin pozwala na budowę małych, pływających elektrowni wodnych, które mogą wspierać wytwarzanie energii elektrycznej ze zdecentralizowanych, odnawialnych źródeł energii.
