W Parlamencie Europejskim odbyło się we wtorek głosowanie w sprawie zmian w unijnym systemie handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla (EU ETS) po 2020 roku. Parlament przyjął rezolucję w sprawie promowania innowacji w zakresie czystej energii.
Porozumienie odnośnie zmian w EU ETS zostało przyjęte przez PE 535 głosami za, przy 104 przeciwko i 39 wstrzymujących się.
Uzgodniony projekt przepisów zakłada miedzy innymi podwojenie do 2023 roku wolumenu uprawnień, które trafią do tzw. rezerwy stabilności rynkowej (MSR). Jednocześnie ustalono wzrost, z poziomu 1,74 proc. do 2,2 proc. tzw. współczynnika liniowej redukcji emisji, co oznacza, że limit emisji od 2021 roku będzie corocznie obniżany o 2,2 proc.
Polski Komitet Energii Elektrycznej oszacował, że na zakup uprawnień do emisji CO2 w latach 2021-2030, czyli okres, który obejmuje reforma, największe polskie firmy energetyczne będą musiały wydać ok. 130 mld zł.
Projekt porozumienia zakłada też, że rezerwę dla nowych instalacji będą tworzyć niewykorzystane uprawnienia z bieżącego okresu 2013-2020 oraz 200 mln uprawnień z MSR. Jednocześnie do 200 mln uprawnień może zostać zwróconych do MSR, jeśli nie zostaną wykorzystane w okresie 2021-2030.
Przyjęte przepisy wprowadzają też mechanizmy, które mają zapobiegać przenoszeniu produkcji poza Europę przez przedsiębiorstwa w związku z polityką redukcji emisji. Sektory o najwyższym ryzyku otrzymają swoje uprawnienia do emisji w ramach ETS bezpłatnie, mniej narażone sektory otrzymają nieodpłatnie 30 proc. uprawnień.
Przyjęte przez PE zamiany wrócą teraz do Rady UE do formalnego przyjęcia. Następnie zostaną opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE. Reforma EU ETS wejdzie w życie w 2021 r.; od tego momentu zacznie też działać fundusz modernizacyjny.
Reforma EU-ETS ma na celu doprowadzenie do wzrostu cen uprawnien do emisji CO2 nawet do poziomu ponad 30 euro. Obecnie ceny uprawnień oscylują w okolicach 9 euro. Ma to wymuszać na firmach inwestycje w technologie ograniczające emisję CO2, a jednocześnie zwiększyć wartość środków na modernizację dla biedniejszych krajów.
Parlament Europejski przyjął we wtorek też opracowaną przez Komisję Energii (ITRE) rezolucję, której celem jest promowania innowacji w zakresie czystej energii.
W ocenie inicjatorów głosownia potrzebne są systemowe programy edukacji i zaangażowania, aby pomóc obywatelom Europy zmienić nastawienie oraz zrozumieć, w jaki sposób mogą oni wprowadzać innowacje i wykorzystywać narzędzia cyfrowe do produkcji, konsumpcji i zachowania bardziej zrównoważonej i czystszej energii,. Według nich konieczne jest obniżenie bariery wejścia na rynek, aby ułatwić obywatelom uczestniczenie w nim, a także zapewnić otwartość, przejrzystość i uczciwą konkurencję.
Energia jest krwiobiegiem współczesnej gospodarki. UE musi koniecznie stać się prawdziwym światowym liderem w dziedzinie innowacji energetycznych. Musimy uprościć unijne programy i fundusze, aby naukowcy i inwestorzy mogli je skuteczniej wykorzystywać. Aby lepiej skoordynować wydatki krajowe w zakresie infrastruktury, badań i funduszy strukturalnych, potrzebujemy więcej wydatków krajowych; musimy też przyjąć podejście neutralne pod względem technologicznym – powiedział sprawozdawca rezolucji PE Jerzy Buzek.
Kolejny budżet na badania i rozwój powinien wzrosnąć o co najmniej 120 mld euro, stwierdzili posłowie, zwiększając o co najmniej 50 proc. środki na finansowanie niskoemisyjnych projektów energetycznych oraz wspierając inicjatywy angażujące miasta i władze lokalne. Posłowie podkreślili też, że zamówienia publiczne mogą być siłą napędową innowacji oraz zachętą do bardziej zrównoważonego wzrostu. Dodali, że zarówno pożyczki, jak i dotacje powinny być w równym stopniu dostępne dla inwestorów. Inwestorom należy również ułatwić sprawdzenie, jaki rodzaj finansowania jest dostępny i jak je uzyskać, jeśli chcą inwestować w projekty energetyczne.
Jednocześnie europarlamentarzyści uznali, że UE powinna zbadać różne sposoby udzielania pomocy krajom rozwijającym się i gospodarkom wschodzącym w ich przemianach energetycznych oraz opracować Unijną strategię eksportową na rzecz zrównoważonych, czystych technologii i rozwiązań w zakresie czystej energii, jednocześnie ułatwiając i zwiększając dostępność procedur rejestracji patentów na szczeblu europejskim i krajowym.
Rezolucja została przyjęta 559 głosami za przy 63 głosach przeciw i 43 wstrzymujących się. Ma być ona odpowiedzią Parlamentu Europejskiego na przygotowany przez Komisję Europejską komunikat o “Przyspieszaniu innowacyjności w dziedzinie czystej energii”, który jest częścią pakietu poświęconego czystej energii, zapoczątkowanego w listopadzie 2016 roku, niezbędnego dla wprowadzenia Unii Energetycznej, kluczowego priorytetu Komisji Junckera.
Czytaj również:
Rekordowa cena na “polskiej” aukcji uprawnień do emisji CO2
500 mln złotych na zmniejszenie emisji CO2 w przedsiębiorstwach
