Elektrociepłownia Karolin w procesach obrony i restytucji Krajowego Systemu Elektroenergetycznego

Problematyka przygotowania dużych jednostek wytwórczych (zlokalizowanych w tzw. elektrowniach systemowych) do udziału w obronie i odbudowie systemu elektroenergetycznego była wielokrotnie poruszana szczególnie w kontekście specjalnych usług regulacyjnych jako standardowy wymóg dla nowych i modernizowanych jednostek wytwórczych centralnie dysponowanych (JWCD). Zagadnienia dotyczące źródeł lokalnych, przede wszystkim ze względu na skomplikowanie zagadnienia oraz fakt nie objęcia ich częścią wymagań Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej (IRiESP) nie były uwzględniane jako źródła czynnie uczestniczące w procesach obrony i odbudowy KSE.
W kontekście zachodzących obecnie w poszczególnych krajach zmian w strukturze zainstalowanych w systemie źródeł wytwórczych, w szczególności tendencja dynamicznego zwiększania się udziału odnawialnych źródeł energii w produkcji energii elektrycznej i wypieranie energii ze źródeł konwencjonalnych, obowiązek przystosowania jednostek wytwórczych do regulacji pierwotnej został nałożony już na jednostki wytwórcze o mocy 50 MW i powyżej oraz wszystkie przyłączone do napięcia 110 kV i powyżej, niezależnie od ich technologii. Ponadto w IRiESP wymagania techniczne w zakresie przystosowania jednostek wytwórczych do udziału w obronie i odbudowie zasilania KSE są obligatoryjne dla jednostek wytwórczych o mocy osiągalnej równej 50 MW lub wyższej, o ile OSP nie wyrazi zgody na odstępstwa od ich stosowania.
W ten sposób w grupie źródeł lokalnych, które mogą aktywnie uczestniczyć w realizacji scenariuszy obrony i odbudowy KSE znajdują się przede wszystkim duże elektrociepłownie z blokami ciepłowniczymi. Rola tych źródeł w niektórych przypadkach może zwiększyć się zarówno w obszarze bezpieczeństwa pracy systemu elektroenergetycznego jako całości, jak również przez sprawniejsze przywracanie zasilania aglomeracji miejskich w przypadku totalnej awarii w systemie elektroenergetycznym.
Artykuł ten przedstawia koncepcję tworzenia układów wyspowych oraz wyniki próby systemowej wydzielania takiej wyspy obciążeniowej w elektrociepłowni (EC) Karolin. Zaprezentowano również scenariusz odbudowy zdolności wytwórczych EC Karolin w warunkach awarii katastrofalnej w krajowym systemie elektroenergetycznym, które następuje przez podanie napięcia i mocy rozruchowej z zewnątrz. W tym przypadku planowana jest próba podania napięcia rozruchowego z elektrowni wodnej Żydowo do EC Karolin. Prace takiego toru rozruchowego zaprezentowano na podstawie wybranych wyników badań symulacyjnych.
Zagadnienia poruszone w artykule zostały zaprezentowane na tegorocznej konferencji naukowo-technicznej „Blackout 2016”. http://www.blackout.put.poznan.pl/