Przywódcy polityczni i biznesowi z całego świata nakreślili daleko idące geopolityczne implikacje transformacji energetycznej napędzanej przez szybki rozwój energii odnawialnej. W raporcie opublikowanym przez Międzynarodową Agencję Energii Odnawialnej (IRENA) stwierdzono, że geopolityczne i społeczno-ekonomiczne konsekwencje nowej ery energetycznej mogą być równie poważne, jak te, które towarzyszyły przejściu z biomasy na paliwa kopalne dwa stulecia temu.
W konsekwencji zmian klimatycznych i energetycznych mogą pojawić się nowi liderzy energetyczni, spowoduje to większe zróżnicowanie podmiotów energetycznych. Może to również przynieść zmianę stosunków handlowych oraz pojawienie się nowych sojuszy.
POLECAMY: Rozwój OZE. Bez miedzi ani rusz
Większe bezpieczeństwo energetyczne i niezależność energetyczna
Raport IRENA – autorstwa Globalnej Komisji ds. Geopolityki Transformacji Energetycznej – sugeruje, że transformacja energetyczna sporo zmieni w znanym nam statucie energetycznym. W przeciwieństwie do paliw kopalnych, odnawialne źródła energii są dostępne w takiej czy innej formie w większości lokalizacji geograficznych. Ta obfitość wzmocni bezpieczeństwo energetyczne i będzie promować większą niezależność energetyczną większości państw. Jednocześnie, w miarę jak kraje rozwijają odnawialne źródła energii i w coraz większym stopniu integrują swoje sieci energetyczne z sąsiednimi krajami, pojawią się nowe współzależności i modele handlowe.
CZYTAJ TAKŻE: Energetyka wiatrowa. Zobacz raport
Nowi liderzy energetyczni, np. Chiny
Ponieważ duże inwestycje w technologie energii odnawialnej wzmacniają wpływ niektórych krajów, Komisja sugeruje, że transformacja energetyczna doprowadzi również do powstania nowych liderów w dziedzinie energii. Na przykład Chiny wzmocniły swoją pozycję geopolityczną, przejmując inicjatywę w wyścigu dot. czystej energii, stając się największym na świecie producentem, eksporterem i instalatorem paneli słonecznych, turbin wiatrowych, baterii i pojazdów elektrycznych. Eksporterzy paliw kopalnych mogą odczuwać spadek ich globalnego zasięgu i wpływu, jeśli nie dostosują swoich gospodarek do nowej ery energetycznej.
Łączny udział patentów na energię odnawialną do końca 2016 r. (źródło: IRENA)
Zredukowane napięcia
Ponadto globalna transformacja energetyczna napędzana przez odnawialne źródła energii mogłaby zmniejszyć napięcia geopolityczne związane z energią i sprzyjać ściślejszej współpracy między państwami. Transformacja ta mogłaby z kolei złagodzić wyzwania społeczne, gospodarcze i środowiskowe, które często są jedną z głównych przyczyn geopolitycznej niestabilności i konfliktów.
Zmniejszona podatność dostaw energii
Komisja twierdzi również, że kraje, które są w dużym stopniu uzależnione od importu paliw kopalnych, mogą znacznie poprawić swój bilans handlowy i zmniejszyć ryzyko związane z wrażliwymi liniami dostaw energii i niestabilnymi cenami paliw poprzez zwiększenie udziału energii w rynku krajowym. Ponieważ energia jest centralnym elementem rozwoju ludzkości, odnawialne źródła energii mogą pomóc w zapewnieniu powszechnego dostępu do energii, tworzeniu miejsc pracy, zrównoważonym wzroście gospodarczym, poprawie bezpieczeństwa żywnościowego i wodnego, a także w zwiększeniu trwałości, odporności na zmiany klimatu i sprawiedliwości.
ZOBACZ: Rozwój OZE i elektromobilności. Jaką rolę ma do odegrania miedź?
Zasadnicze znaczenie ma właściwa polityka
Komisja zwraca uwagę, że chociaż globalne przemiany energetyczne niosą ze sobą zarówno możliwości, jak i wyzwania, korzyści prawdopodobnie przeważą nad wyzwaniami, ale tylko wtedy, gdy zostaną wprowadzone właściwe polityki i strategie. W tym względzie w sprawozdaniu IRENA wskazuje się na Islandię, która “jest dobrym przykładem korzyści, jakie mogą płynąć z transformacji gospodarczej opartej na odnawialnych źródłach energii”. W XX wieku Islandia przekształciła się z jednego z najbiedniejszych krajów Europy, w dużym stopniu uzależnionego od importu węgla i ropy naftowej, w kraj o wysokim standardzie życia, który czerpie 100% swojej energii elektrycznej z energii wodnej i geotermalnej”.
W swoich wnioskach Komisja stwierdza, że w związku z tym przywódcy i decydenci polityczni muszą koniecznie przewidywać te zmiany oraz być w stanie zarządzać nowym środowiskiem geopolitycznym i poruszać się po nim.
Sprawozdanie zostało zainicjowane przez Komisję podczas dziewiątego zgromadzenia IRENA w obecności ministrów i decydentów wysokiego szczebla z ponad 150 krajów. Można go pobrać tutaj.
CZYTAJ: Fotowoltaika i jej optymalizacja. Rola trwałości materiałów i efektywności energetycznej
