Przeczytaj wywiad z Timem Rotherayem, członkiem zarządu COGEN Europe.
W jakim stopniu rynek europejski jest przygotowany na kogenerację?
Ciepło stanowi obecnie 40% zużycia energii w Europie. Zastosowania przemysłowe wymagają bezpiecznych dostaw ciepła, a jednocześnie wzrasta zapotrzebowanie na niezależność energetyczną, ponieważ właściciele domów i firm chcą wytwarzać własną, tanią i czystą energię. Rynek kogeneracji przypuszczalnie znacznie się rozszerzy. Uważamy, że w Europie może on zwiększyć się co najmniej dwukrotnie, w zależności od potencjału instalacyjnego na poziomie państw członkowskich. Obecnie bardzo wydajne procesy kogeneracyjne są źródłem 15% ciepła i 10,5% elektryczności wytwarzanej w Europie. Finansowany z funduszy UE projekt CODE2 udowodnił, że z ekonomicznego punktu widzenia do 2030 r. kogeneracja może zwiększyć swój udział w produkcji energii elektrycznej do 20% i do 25% w wytwarzaniu ciepła w skali całej Europy.
Czy do 2050 r. kogeneracja zostanie zmarginalizowana jako technologia przejściowa?
Większość osób zorientowanych w temacie powie, że to wysoce nieprawdopodobne. Do roku 2050 przypuszczalnie zwiększy się nasze zapotrzebowanie cieplne. Skoro procesowi generowania energii musi towarzyszyć wytwarzanie ciepła, nie powinniśmy go marnować, lecz magazynować i używać, niezależnie od tego, z jakiego powstało źródła. Do roku 2050 system energetyczny ulegnie wyraźnej przemianie.
Elektryczność będzie wolna od emisji dwutlenku węgla, a znaczną część sieci będą tworzyć odnawialne źródła energii. Cały system będzie wyraźnie bardziej inteligentny i zezwoli na większe oddziaływania między producentami energii a jej odbiorcami. Odbiorcy będą potrzebowali wydajnych i niezawodnych źródeł ciepła i energii.
ZOBACZ TAKŻE: Kogeneracja – zastosowanie i korzyści. Zobacz raport
Kogeneracja to niezawodne rozwiązanie, używane wtedy, gdy jest potrzebne, co znacznie ogranicza straty. Gdy zdołamy już wyeliminować problem emisji dwutlenku węgla z procesu wytwarzania energii elektrycznej, będziemy się starali ograniczać do minimum straty energii pochodzącej ze źródeł niskoemisyjnych (słońca, wiatru, niskoemisyjnych traw czy biomasy). Jeśli odbiorcy mają skorzystać na zmniejszeniu emisji dwutlenku węgla z systemu energetycznego, będziemy musieli zaradzić stratom energii. Dlatego kogeneracja jest tak istotna teraz i będzie coraz ważniejsza w przyszłości.
Czy mniej energetyczne źródła, takie jak torf, odegrają znaczącą rolę w procesie kogeneracji?
W procesach kogeneracji wykorzystuje się bogatą gamę paliw, co sprawia, że okazują się one niezwykle wydajnym rozwiązaniem w społecznościach wiejskich i oddalonych od ośrodków miejskich. Przykładem może być użycie LPG lub korzystanie z miejscowych źródeł bioenergetyczych. Jednak należy pamiętać, że każde z użytych paliw przyczynia się do transformacji energetycznej w Europie. Jesteśmy świadkami spadku znaczenia węgla w sieci energetycznej Europy, a torf i jemu podobne paliwa czeka podobny los. Ale niezależnie od tego, jakich paliw będziemy używać w Europie, kopalnych czy pochodzących ze źródeł odnawialnych, musimy zawsze myśleć o minimalizacji strat.
W jaki sposób kogeneracja przyczynia się do redukcji emisji dwutlenku węgla?
Dziś, dzięki kogeneracji, oszczędzamy przeszło 200 milionów ton węgla rocznie. Ale przemysł nie ustaje w dążeniu do jeszcze lepszych wyników. Kierunek, jaki obraliśmy do celu czekającego nas w 2050 r., wymaga od nas znacznych wysiłków.
Kogeneracja pozwala zmniejszać emisję dwutlenku węgla w trzech kluczowych obszarach:
- Elastyczność. Elektrownie kogenerujące będą pracować z coraz większą elastycznością. W okresach bezwietrznych i pochmurnych taki zakład przestawi się na paliwa wysokoemisyjne — węgiel i gaz — ale później, gdy źródła wolne od węgla znów staną się dostępne, zwolni te procesy i całkowicie wstrzyma emisję. Elastyczna kogeneracja jest kluczową metodą zwiększania udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w sieci energetycznej, ponieważ pozwala rozwiązać problem nieregularności korzystania z takich źródeł.
- Zwiększenie udziału paliw o charakterze odnawialnym. W ostatnich 10 latach poziom kogeneracji pochodzącej ze źródeł odnawialnych zwiększył się dwukrotnie. Paliwa bioenergetyczne pozyskiwane w zrównoważony sposób, z wysypisk śmieci i lokalnej produkcji, są bardzo cennym surowcem. Należy spalać je ostrożnie, aby uzyskać jak największą ilość energii. Zwiększenie udziału kogeneracji odnawialnej w sieci energetycznej podniosłoby znaczenie bioenergii i jeszcze bardziej zmniejszyło emisję ditlenku węgla.
- Paliwa gazowe o niższej emisji dwutlenku węgla. W dalszej perspektywie należy się spodziewać wzrostu roli paliw gazowych o niższej emisji ditlenku węgla. Sieć gazowa istniejąca w Europie jest doskonałym zapleczem energetycznym, a my będziemy potrzebować miejsca, aby magazynować energię uzyskaną w procesach o niskiej emisji ditlenku węgla, jeśli naprawdę chcemy myśleć o wpłynięciu na klimat Europy. Paliwa gazowe o niższej emisji ditlenku węgla staną się bardzo cenne, ponieważ pozwolą osiągnąć elastyczność i niezawodność, którą muszą charakteryzować się źródła elektryczności i ciepła.
