Środki oszczędności energii (ang. Energy Conservation Measures – ECM) są zwykle stosowane w przypadku systemów o złożonych współzależnościach (np. budynki). Aby zrozumieć takie systemy, konieczne jest opracowanie właściwego modelu symulacyjnego, który obejmuje odpowiednie energetyczne i ekonomiczne dane wejściowe, warunki brzegowe oraz odpowiednią metodę obliczeniową, uwzględniając czynniki ekonomiczne.
1. Koszt inwestycji
Koszt inwestycji stanowi najważniejszy czynnik w analizie ekonomicznej. W planowanej realizacji środków oszczędności energii jest to często znana zmienna, którą można uzyskać na podstawie propozycji oferentów.
Jeżeli koszt inwestycji jest nieznany, koszty standardowe lub funkcje kosztowe można określić na podstawie innych źródeł (np. sprawozdań państw członkowskich UE na temat optymalizacji kosztów) w celu uzyskania przybliżonych danych (np. kosztu w EUR/m2 za izolację ścian zewnętrznych lub dachu lub w EUR/kW dla obciążenia grzewczego kotłów grzewczych). Należy pamiętać, że system o wyższej sprawności mogą cechować wyższe koszty zakupu niż system standardowy, np. kocioł kondensacyjny o wysokiej sprawności jest droższy niż standardowy kocioł niskotemperaturowy.
2. Żywotność wyposażenia
Przewidywany okres użytkowania wyposażenia budynku (np. 15 lat w przypadku pomp ciepła, 20 lat w przypadku kotłów) wpływa na wyniki ekonomiczne wdrożenia ECM, ponieważ wpływa na okres amortyzacji i wartość rezydualną.
Do wyznaczenia żywotności wyposażenia można zastosować normę EN 15459. Należy wziąć pod uwagę, że rzeczywiste okresy użytkowania wyposażenia są często dłuższe niż wartości określone dla amortyzacji.
3. Ceny energii i zmiany cen energii
Rzeczywiste ceny energii są zazwyczaj znane, ponieważ można je spisać z rachunków za energię. Często są one uzależnione od miesięcznego zużycia i maksymalnego obciążenia.
Informacje na temat przyszłych zmian cen energii można uzyskać z krajowych lub międzynarodowych źródeł danych (np. sprawozdań państw UE w danym roku na temat optymalnych kosztów lub Rozporządzenia delegowanego nr 244/2012). Można też prognozować na podstawie historycznych zmian cen (np. pochodzących ze źródeł takich jak Eurostat).
Czytaj: Miedź niezbędna dla dekarbonizacji sektora budownictwa
4. Koszty utrzymania
Rzeczywiste koszty utrzymania są zazwyczaj znane, ale wdrożenie ECM mogłoby mieć wpływ na przyszłe koszty utrzymania. W idealnym przypadku nowe koszty utrzymania zostają określone w oparciu o oferty dostawców. Jeżeli nie jest to możliwe lub jest nadmiernie uciążliwe, można dokonać szacunkowego wyznaczenia kosztów w oparciu o normę EN 15459 lub normę krajową, taką jak niemiecka norma VDI 2067.
W tych normach ceny utrzymania ustalane są albo jako stałe ceny za rok i określoną technologię utrzymania lub ceny zmienne za rok, uzależnione od poziomu inwestycji (np. kocioł gazowy w budynkach niemieszkalnych – 2% kosztu początkowej inwestycji rocznie).
5. Stopa dyskontowa
Stopa dyskontowa stanowiąca część metody wartości bieżącej netto jest zazwyczaj znana inwestorowi, ponieważ wynika z warunków oprocentowania pożyczek. Stopa dyskontowa jest zazwyczaj wyrażona w wartościach rzeczywistych, a zatem nie uwzględnia inflacji.
Stopa dyskontowa w wartościach rzeczywistych wyznaczana jest z następującego równania:
stopa dyskontowa = (1 + stopa procentowa dla kredytów) / (1 + stopa inflacji) -1
Zaleca się, aby przy ustalaniu stopy dyskontowej uwzględnić obecną sytuację oraz tendencje średnioterminowe. Wdrażane środki ECM korzystają z niższej stopy dyskontowej, ponieważ znaczenie początkowej inwestycji spada, podczas gdy oszczędności energii w okresie obliczeniowym rosną.
Zobacz też: Rola miedzi w transformacji energetycznej
6. Okres obliczeniowy
Zastosowanie okresu obliczeniowego w ramach metody opartej na wartości bieżącej netto nie zastępuje uwzględnienia ekonomicznego cyklu życia poszczególnych składników ECM. Cykle życia mogą być zarówno dłuższe, jak i krótsze niż okres obliczeniowy. Jeżeli cykle życia poszczególnych składników pakietu ECM są dłuższe lub krótsze od okresu obliczeniowego, należy uwzględnić określoną wartość rezydualną lub koszt ponownej inwestycji.
Okres obliczeniowy odzwierciedla typowe cykle modernizacji (średni cykl życia pakietu ECM). Zazwyczaj cykle modernizacyjne różnią się znacznie pomiędzy budynkami mieszkalnymi i niemieszkalnymi. Rozporządzenie delegowane (UE) nr 244/2012 ustala okres obliczeniowy na 20 lat dla budynków mieszkalnych i 30 lat dla budynków niemieszkalnych.
7. Podatki, dotacje i gwarantowane taryfy
Uwzględnienie w obliczeniach ekonomicznych wszystkich mających zastosowanie podatków (w tym podatku od wartości dodanej/VAT), dostępnych dotacji i taryf gwarantowanych (np. w przypadku instalacji fotowoltaicznych) jest konieczne dla racjonalnego porównania ekonomicznego środków ECM.
W krajach UE VAT waha się od 18% (Malta) do 27% (Węgry) – stawki VAT w Europie. W przypadku dotacji porównanie krajów UE można przeprowadzić na podstawie bazy danych EEA dotyczącej polityki i środków łagodzenia skutków zmian klimatycznych w Europie. Rzeczywiste taryfy gwarantowane można porównać w RES LEGAL Europe.
Polecamy: Czynniki wpływające na środki oszczędzania energii – część 1
