Budynki niemieszkalne czy domy jednorodzinne, będąc wyposażone w większe moce wytwórcze odnawialnych źródeł energii i zapewniając elastyczność popytu, stają się aktywnym elementem transformacji energetycznej w kierunku inteligentnych systemów energetycznych.
Budynki niemieszkalne: obudzenie uśpionego giganta automatyki budynków
Szeroko zakrojone wprowadzanie systemów automatyki i sterowania budynków (BACS) w europejskich zasobach budownictwa niemieszkalnego stwarza jeszcze jedną szansę dla miedzi. Systemy automatyki i sterowania budynku (BACS) umożliwiają bardziej efektywne sterowanie systemów: mechanicznych, elektrycznych, instalacji wodnych, oświetlenia, HVAC i bezpieczeństwa, jak również wind i schodów ruchomych, obniżając w ten sposób zużycie energii i redukując ślad środowiskowy budynku. Dokonują tego za pomocą zestawu czujników i sterowników, poprzez interfejs użytkownika lub panel sterowania.
Z potencjałem oszczędności energii do 22%, który równa się redukcji emisji CO2 o 2,4 Gt rocznie dla zasobów budownictwa całej Unii Europejskiej, przy stosunku korzyści do kosztów 11 do 1, uzasadnienie biznesowe jest niezaprzeczalne. W zmienionej Dyrektywie z 30 maja 2018 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD), Europa stara się obudzić tego “uśpionego giganta”, głównie przez obowiązkowe wprowadzanie funkcjonalności BAC w dużych budynkach niemieszkalnych i poprzez zachęty w budynkach mieszkalnych, a także poprzez ustanowienie opcjonalnego wskaźnika gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci (SRI).
Czytaj: Efektywność energetyczna w budownictwie – wyzwań wiele, a świadomość niewielka
Chociaż potencjał oszczędności energii jest duży, zapotrzebowanie tego sektora na dodatkową miedź nie jest wielkie. Bezpośrednie dodatkowe zapotrzebowanie systemów BACS na miedź szacuje się na nieco mniej niż 0,5 Mt w budynkach niemieszkalnych, głównie na dodatkowe przewody i elektryczne elementy wykonawcze. Pośredni wpływ BACS na zużycie miedzi będzie jednak znaczący, chociaż trudniejszy do ilościowego określenia. Można z całą pewnością oczekiwać znacznego zwiększenia zużycia miedzi, ponieważ większa automatyzacja i lepsze sterowanie pociągają za sobą więcej technologii, z których wiele wymaga miedzi, a także więcej miejsc stosowania tych technologii.
Dalsze wdrażanie systemów automatyki i sterowania budynków doprowadzi także do zwiększenia zużycia energii ze źródeł odnawialnych, takich jak energia wiatrowa i słoneczna, które są bardzo miedziochłonne. Podsumowując, ciężar miedzi w budynkach nie będzie duży, ale silnie zaważy ona na przekształceniu budynków ze zwykłych pasywnych konsumentów energii, w inteligentnych i aktywnych uczestników transformacji unijnego rynku energii.
Domy jednorodzinne: renowacja to coś więcej niż tylko izolacja
Na rynku domów jednorodzinnych, siłą napędzającą wprowadzanie miedzi będzie zmieniony sposób postrzegania renowacji, zarówno pod względem szybkości jej wprowadzania, jak rodzaju. Przyspieszenie renowacji (pod względem energetycznym) zasobów budowlanych jest wymieniane jako pierwszy strategiczny element długoterminowej strategii UE 2050.
Czytaj też: Inteligentne domy napędzają rynek miedzi
Polityka i rynki zaczynają dostrzegać, że renowacja to coś więcej niż tylko izolacja oraz, że działania związane z techniczną infrastrukturą budynku mogą przy bardzo niskich kosztach zapewnić znaczne oszczędności energii i redukcję emisji. Wiele z tych środków jest motorem popytu na miedź na rynku budowlanym, albo bezpośrednio (jak pompy ciepła albo panele fotowoltaiczne montowane na dachu), lub pośrednio (np. gdy automatyka budynku ułatwia zwiększanie penetracji odnawialnych źródeł energii w sieci).
Podobnie jak budynki komercyjne i usługowe, nasz przeciętny dom w Europie będzie stopniowo coraz bardziej inteligentny. Odpowiednia instalacja elektryczna jest koniecznym warunkiem ekonomicznie opłacalnego wdrożenia inteligentnych technologii na późniejszym etapie. W porównaniu z konwencjonalną instalacją elektryczną, składającą się z obwodów z gniazdami wtyczkowymi, wyłącznikami i punktami oświetleniowymi, bardziej zaawansowany system automatyki domowej wymaga dodatkowo 10 kg miedzi.
Obejmuje to również takie technologie, jak elektrycznie sterowane rolety, domofon, sieć telefoniczna i komputerowa, wentylatory, czy system odtwarzania muzyki. Ponieważ w Europie jest w przybliżeniu 220 milionów gospodarstw domowych, cały rynek stopniowej renowacji domów doprowadzi do roku 2050 do zapotrzebowania na 2,2 Mt miedzi.
Zobacz również: Agroenergia – finansowanie odnawialnych źródeł energii na obszarach wiejskich