Autobusy są kręgosłupem systemu transportu publicznego i odgrywają kluczową rolę w naszych miastach. W 2015 roku autobusy i autokary przejechały 543,5 miliarda kilometrów po drogach Europy. Ze względu na to, że większość miast UE (30 proc.) boryka się z problemami związanymi z jakością powietrza, autobusy elektryczne oferują realistyczne rozwiązanie problemu smogu w miastach.
Aby następowała zmiana na czystszy transport publiczny, Europa musi nadrobić zaległości: w 2017 r. całkowity zasób autobusów elektrycznych w Europie został oszacowany na około 2 200, podczas gdy 160 000 autobusów elektrycznych zostało sprzedanych w Chinach w tym samym roku.
ZOBACZ : Elektromobilność. Jak zmieniać transport i komunikację, by chronić środowisko?
Autobusy elektryczne zmniejszają emisję gazów cieplarnianych i prowadzą do zmniejszenia lokalnego zanieczyszczenia powietrza. Smog w miastach to poważny problem dla zdrowia ludzkiego. 30% Europejczyków mieszka w miastach, w których poziom zanieczyszczeń powietrza przewyższa poziom jakości powietrza w UE. Według Europejskiej Agencji Środowiska każdego roku w Europie prawie 400 000 przedwczesnych zgonów spowodowanych jest zanieczyszczeniem powietrza. Paliwa konwencjonalne w transporcie drogowym są największym źródłem emisji NOx (46% całkowitych emisji w UE) i cząstek stałych. Za to autobusy elektryczne nie produkują spalin, dodatkowo oferują cichszą pracę niż autobusy konwencjonalne.
10 faktów na temat elektrycznych autobusów
1. W UE 55,7% wszystkich podróży w transporcie publicznym (32,1 mld przejazdów pasażerskich rocznie) odbywa się autobusami miejskimi i podmiejskimi.
2. W 2017 r. w ruchu na całym świecie znajdowało się 386 000 autobusów elektrycznych. Według Bloomberga liczba ta ma się potroić do 2025 r.
3. Autobusy elektryczne emitują mniej hałasu niż autobusy konwencjonalne, co doceniają kierowcy i mieszkańcy miast.
4. W ramach projektu ZeEUS przez 5 lat testowano różne rozwiązania autobusów elektrycznych. Przejechały one 5,6 mln km w Europie (w 90 miastach), co pozwoliło na obniżenie emisji o 3 000 ton CO2.
5. Począwszy od 2025 r., główne miasta UE, będące częścią koalicji C40 (m.in.Londyn, Paryż, Barcelona, Kopenhaga i Mediolan), będą dodawać autobusy o zerowej emisji do swoich flot transportu publicznego. Rząd holenderski posiada podobne rozporządzenie w sprawie zamówień publicznych dla wszystkich gmin począwszy od 2025 r.
6. Już w 2013 r., w kontekście projektu UITP 3ibs, 40% władz transportu publicznego i operatorów poprosiło o przejście na autobusy elektryczne.
7. Przewiduje się, że rynek autobusów o zerowej emisji osiągnie 42% w 2025 r. i 61% do 2030 r., zgodnie z prognozą UITP.
8. Gdyby flota autobusów w Oslo miała zostać przekształcona na w pełni elektryczne, gmina zaoszczędziłaby 80 mln euro w ciągu 10 lat, w porównaniu z obecnymi autobusami z silnikiem diesla.
9. Obecnie na drogach Europy kursuje 893 000 autobusów – ich średni wiek przekracza 9 lat.
10. Lotnisko Schiphol w regionie Amsterdamu jest siedzibą największej w Europie elektrycznej floty autobusowej. Obecnie flota ta składa się z autobusów 100 VDL (18 metrów długości każdy), które działają 24 godziny na dobę. Do 2021 r. na lotnisku ma pracować 258 autobusów elektrycznych.
CZYTAJ TAKŻE: Elektromobilny przełom w światowym transporcie publicznym
5 ROZWIĄZAŃ (prawnych, regulacyjnych) zalecanych do wprowadzenia przez kraje UE:
1. Wymóg, aby od 2030 r. 100% nowo nabywanych pojazdów publicznych było bezemisyjnych. Powinno to znaleźć odzwierciedlenie w dyrektywie dot. ekologicznie czystych pojazdów, która ma na celu zwiększenie ich udziału w zamówieniach publicznych.
2. Stymulowanie rynku autobusów elektrycznych. Kiedy producenci autobusów będą zobligowani do sprzedaży minimalnej ilości autobusów bezemisyjnych, zwiększą wówczas ofertę autobusów bezemisyjnych na rynku.
3. Monitorowanie i raportowanie emisji dwutlenku węgla i zużycia paliwa przez autobusy. Przejrzyste informacje na temat zużycia paliwa przez autobusy umożliwią władzom publicznym dokonywanie bardziej świadomych wyborów w oparciu o całkowity koszt posiadania, stawiając na najbardziej efektywne technologie.
4. Opracowanie metodologii oceny cyklu życia pojazdu w celu oceny jego ekologiczności.
5. Zdefiniowanie zestawu dobrowolnych kryteriów, które władze publiczne mogą stosować w celu zamówienia najczystszych autobusów.
CZYTAJ:
Elektryczne autobusy. Polska w czołówce
Pierwsze takie miasto na świecie. Na ulicach tylko elektryczne autobusy
POLECAMY WYWIAD z Jeppem Juulem, Prezesem Zarządu Transportu i Środowiska
W jaki sposób autobusy elektryczne przyczyniają się do przejścia na energię elektryczną?
Zmiana z oleju napędowego na energię elektryczną umożliwia szybkie wprowadzenie energii odnawialnej w transporcie. Dzięki krajowym i ogólnounijnym celom w zakresie energii odnawialnej, energia zużywana przez autobusy elektryczne będzie coraz mniej energochłonna. Przejście z silników spalinowych na elektryczne skutkuje znacznym ograniczeniem emisji dwutlenku węgla i większą efektywnością energetyczną.
Co należy zrobić, aby UE stała się liderem w produkcji autobusów elektrycznych?
Aby zapewnić szybki rozwój rynku wewnętrznego, potrzebujemy ambitnych celów na poziomie UE, krajowym i miejskim. Podczas gdy bodźce po stronie popytu są głównym czynnikiem napędowym, producenci powinni być również zachęcani do dostarczania większej liczby autobusów elektrycznych, na przykład poprzez dotacje na pojazdy o zerowej i niskiej emisji. Wobec braku ambitnych celów istnieje ryzyko, że większość autobusów elektrycznych będzie importowana.
Co ma kluczowe znaczenie dla zachęcenia władz publicznych do zamawiania autobusów elektrycznych?
UE musi wyznaczyć ambitne cele w dyrektywie w sprawie ekologicznie czystych pojazdów, aby zapewnić, że większość zamówionych autobusów w 2025 r. będzie elektrycznych lub wodorowych. Jednocześnie paliwa kopalne (takie jak skoncentrowany gaz ziemny – CNG) nie należy uznawać za alternatywę dla zrównoważonego transportu. Tylko w ten sposób można zagwarantować, że zamówienia publiczne są zabezpieczone i przyniosą miastom rzeczywiste długoterminowe korzyści.
Jakie inne korzyści dla miast i mieszkańców mogą przynieść elektryczne autobusy?
Oprócz niższego zużycia energii, elektryczne autobusy przyczyniają się również do tego, że miasta są znacznie czystsze. Mniej hałasu i zanieczyszczenia powietrza znacznie poprawi zdrowie publiczne. A dzięki niższym łącznym kosztom posiadania, autobusy elektryczne przyniosą długoterminowe korzyści finansowe władzom publicznym zamawiającym te pojazdy.
Przykłady rozwiązań dot. elektrycznych autobusów
Holandia, VDL Electric Buses
Od grudnia 2016 r. w Eindhoven, holenderskim mieście liczącym około 225 000 mieszkańców, jeżdzą 43 elektryczne autobusy VDL o długości 18 metrów. Kiedy w kwietniu 2017 r. autobusy te osiągnęły 1 milion bezemisyjnych kilometrów przejechanych w kwietniu 2017 r., oszacowano, że emisje NOx zostały zredukowane o 4,7 tony, a emisje CO2 o ponad 1000 ton. Dzięki akumulatorowi o mocy 180 kWh autobusy mogą jeździć co najmniej przez 3 godziny. W ciągu dnia autobusy są w pełni ładowane w 35-minutowych pojazdach użytkowych z szybkimi ładowarkami o mocy 270 kW, podczas gdy w nocy autobusy mogą być ładowane wolniej z ładowarkami o mocy 30 kW.
CZYTAJ: Elektromobilność w Polsce. Autobusy napędzają rozwój
Polska, Autobusy Solaris
Solaris, do niedawna polski producent autobusów, miał rekordowy rok w 2017 r., kiedy to ponad 2 500 autobusów zelektryfikowanych (w tym hybrydowe autobusy elektryczne) zostało dostarczonych w całej Europie, głównie we Francji, Niemczech, Norwegii, Włoszech i na Litwie. Cenione są wszystkie autobusy elektryczne, hybrydowe i trolejbusy firmy Solaris. W samej Polsce Solaris sprzedał 48 autobusów elektrycznych. Pod koniec lutego polskie miasto Szczecin zamówiło 16 autobusów hybrydowych Solaris Urbino, po większym zamówieniu przez Warszawę 130 autobusów elektrycznych o wartości 95 mln euro. Są to bardzo obiecujące rozwiązania dla e-busów, które zostaną uzupełnione w Polsce o ogólnokrajowy cel polegający na zakupie 1000 autobusów elektrycznych do 2020 roku.
Chiny
W Shenzhen (Chiny), w Chinach, z powodzeniem przestawiono 100% floty autobusowej na pojazdy elektryczne. W tym liczącym ponad 12 milionów mieszkańców mieście, działa obecnie około 16 000 autobusów elektrycznych. W związku z tym miasto osiągnęło swój cel, jakim jest odejście od pojazdów z silnikami wysokoprężnymi w ciągu zaledwie 6 lat. Przełącznik jest częścią programu mającego na celu zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza i hałasu w mieście. Oczekuje się, że pozwoli to zaoszczędzić równowartość 345.000 ton oleju napędowego rocznie i zmniejszyć 1,35 mln ton emisji dwutlenku węgla rocznie.
W celu wsparcia tego przejścia, Shenzhenzhen zainstalował ponad 300 ładowarek do aut elektrycznych, umożliwiając ładowanie każdej magistrali w ciągu około dwóch godzin. Miasto zainstalowało również 8000 latarni wyposażonych w punkt ładowania, z którego mogą korzystać zarówno autobusy jak i samochody. Około 80% autobusów jest dostarczanych przez producenta samochodów elektrycznych Shenzhen oraz producenta akumulatorów litowo-jonowych BYD.
CZYTAJ CAŁY RAPORT DecarbEurope 2018 Report