Instytut Energetyki Odnawialnej (IEO) niedawno opublikował kolejną edycję raportu „Rynek Fotowoltaiki w Polsce‘2019”, który jest rzetelnym podsumowaniem stanu i trendów na rynku fotowoltaiki (PV) w Polsce.
Coroczny raport powstaje we współpracy z firmami z branży jako efekt szczegółowego badania rynku. Patronat honorowy nad raportem objęły instytucje takie jak: Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Polska Agencja Inwestycji i Handlu S.A., Związek Banków Polskich.
Pierwszy raz raport ukazał się 18 czerwca br. w Centrum Prasowym PAP z udziałem Minister Przedsiębiorczości i Technologii, panią Jadwigą Emilewicz. Sektor fotowoltaiki jest jednym z najszybciej rozwijających się sektorów OZE w Polsce i na świecie. Potencjał rynku fotowoltaicznego w Polsce jest ogromny, ale do tej pory mocno niewykorzystany. Łączna moc zainstalowana w źródłach fotowoltaicznych na koniec 2018 roku wynosiła ok. 500 MW, a już w maju 2019 r. przekroczyła 700 MW. W 2018 roku Polska zaczęła się w końcu wyróżniać się na tle pozostałych krajów UE i z rocznym przyrostem 235 MW –znalazła się już na 9 miejscu w rankingu. Biorąc pod uwagę aktualne i realne inwestycje w toku oraz obecne trendy, w 2019 roku Polska może znaleźć się już na 4 miejscu w UE pod względem rocznych przyrostów nowych mocy fotowoltaicznych. Autorzy raportu sądzą, że w całym 2019 roku przybędzie nawet 1 GW nowych instalacji PV, a moc skumulowana instalacji fotowoltaicznych w Polsce na koniec roku wyniesie 1,5 GW.
Mikroinstalacje oraz małe instalacje fotowoltaiczne
W lutym 2019 roku, moc mikroinstalacji fotowoltaicznych wynosiła ok. 350 MW. Znaczna część mikroinstalacji fotowoltaicznych (ok. 75% mocy) to instalacje o mocach do 50 kW (w praktyce do 10 kW), realizowane przez prosumentów indywidualnych. Pozostałe to mikroinstalacje w samorządach i przedsiębiorstwach o mocach 10-50 kW (tzw. prosument biznesowy wg definicji IEO). Rozwój rynku małych instalacji PV (o mocach do 500 kW) realizowanych zazwyczaj na zasadach w pełni komercyjnych w przemyśle i usługach składa się z kilku kluczowych elementów:
- ze wzrostem cen energii elektrycznej i taryf,
- z korzystnym profilem produkcji energii w instalacjach PV w relacji do profilu zapotrzebowania na energię,
- z korzystnym profilem produkcji energii w instalacjach PV w relacji do profilu cen energii elektrycznej.
Przy dobrze dobranych pod względem mocy i profilu odbiorcy, instalacje PV są bardzo przystępną i racjonalną inwestycją. W ramach Regionalnych Programów Operacyjnych na lata 2014-2020, do dnia 4 kwietnia 2019 r., kwota dofinansowania do projektów energetyki słonecznej (instalacje PV i kolektory słoneczne) przekroczyła 4 mld zł przy dotacjach unijnych w wysokości 2,5 mld zł. Szacuje się, że w ramach dotychczas zakontraktowanych projektów we wszystkich RPO powstało lub powstanie łącznie ok. 280 MW instalacji fotowoltaicznych (znaczna cześć tych instalacji już została wybudowana, jednak część czeka jeszcze na realizację).
Czytaj: Udział energii odnawialnej w koszyku energetycznym
Od 2019 roku prosumentom znacząco pomagają efekty nowych inicjatyw Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii, w tym ulgi w podatku PiT i korzystne programy kredytowe. Dodatkowo, obniżona stawka VAT dla mikroinstalacji budowlanych na gruncie lub na dachach budynków inwentarskich i ulgi w podatkach od nieruchomości mogą zapewnić ciągłość rozwoju mikroinstalacji w gospodarstwach domowych.
„Aukcyjne” farmy słoneczne
Dotychczas odbyły się 3 aukcje OZE (w 2016r, 2017r. i 2018r.), w których udział mogły brać nowe instalacje PV, w ramach których wygrały łącznie 990 projekty o łącznej mocy prawie 0,9 GW. Planowana moc instalacji PV w tegorocznej aukcji wyniesie 750 MW.
Raport „Rynek Fotowoltaiki w Polsce’2019” opiera się na prawdziwych danych z ankiet od inwestorów i dostawców technologii PV, w tym uczestników systemu aukcyjnego. Ankiety potwierdzają spadające koszty budowy farm PV o wielkości ok. 1 MW. Koszt przygotowania projektu, wybudowania i przyłączenia do sieci 1 MW farmy spadł z 3,8 mln zł w 2016 roku do 2,8 mln zł w 2018 roku. Biorąc pod uwagę koszt inwestycji fotowoltaicznych w poszczególnych latach oraz dotychczas przeprowadzone aukcje oraz planowane do zakontraktowania moce w aukcji 2019, efektem systemu aukcyjnego (trzech aukcji już przeprowadzonych oraz aukcji planowanej na 2019 rok) może być łącznie około 5 mld zł inwestycji w farmy fotowoltaiczne, z czego ponad 2 mld w aukcji, która planowana jest na IV kw. 2019 r.
Opłacalność inwestycji w aukcyjnym systemie wsparcia zależy od wielu czynników, z czego te najbardziej wpływające na ekonomikę inwestycji to: wysokość nakładów inwestycyjnych, cena sprzedaży energii (cena z jaką dany projekt wygrał aukcję) oraz jakość technologii i projektu (produktywność).
Zobacz również: W zakresie transformacji energetycznej przed Polską spore wyzwania
Prognozy dla sektora
Niedawno opublikowane projekty Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. (PEP 2040) oraz Krajowego planu na rzecz energii i klimatu do 2030 r. (KPEiK 2030) zakładają znaczący wzrost mocy zainstalowanej w źródłach fotowoltaicznych w 2020 r. Najbardziej optymistyczny scenariusz rozwoju sektora PV zakłada projekt PEP2040, gdzie łączna moc instalacji ma wynieść ponad 20,2 GW w 2040 r., dzięki czemu fotowoltaika będzie stanowić około 25% mocy zainstalowanej.
Już w 2019 roku wartość rynku inwestycji PV przekroczy 3,5 mld zł, a łączne obroty z wartością energii wytworzonej w 2019 roku przekroczą 4 mld zł. Rynek fotowoltaiczny stanie się głównym obszarem inwestycji w energetyce odnawialnej. Wraz z komercjalizacją branży PV, niezwykle ważna rola w rozwoju sektora przypada bankom inwestycyjnym, ale także bankom działającym w segmencie detalicznym (prosumenci).
Śmiało można powiedzieć, że warunki realizacji inwestycji w OZE, w tym w sektorze PV ulegną dalszej poprawie, a najbliższe lata 2019-2021 wydają się niezwykle atrakcyjne dla inwestorów i dostawców rozwiązań na rynku PV w Polsce. Już w 2019 roku, technologia PV stanie się liderem na krajowym rynku inwestycji w energetyce, a Polska stanie się jednym z wiodących rynków fotowoltaiki w UE.
Polecamy: Miedź i przejście na czystą energię
